بررسی دلایل نوسانهای شدید و هیجانی بازار بورس

این روزها حال بورس ایران خوش نیست. موازی با تحولات سیاسی کشور و دورهای متوالی مذاکرات، بازار سرمایه نیز متاثر از شرایط، تحولاتی را تجربه می کند. تحولاتی که به گفته کارشناسان این عرصه، گاهی باعث بی اعتمادی و نگرانی سرمایه گذاران خرد در این عرصه می شود.
نوسانهای شدید وگاه هیجانی بازار بورس، شاید برای افرادی که سالهاست در عرصه بازار سرمایه فعالند عادی یا حتی قابل پیش بینی باشد اما این نوسانات برای ناظران یا سرمایه گذاران عادی چندان خوشایند نیست. با توجه به وضعیت این روزهای بورس، «حمید میرمعینی»، کارشناس و فعال حوزه بورس در گفتوگو با فرارو به تحلیل شرایط موجود پرداخته است:
اقتصاد کشور بیمار است اما سرمایه دریافت نمی کند
حمید میرمعینی به فرارو گفت: «در حوزه سرمایه گذاری که یکی از مسیرهای آن، مسیر بازار سرمایه است، 2 عامل بسیار مهم است گذار است. یکی از ای عوامل ریسک و دیگری بازده است. در حوزه ریسک متناسب با تغییرات حوزه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، بازار تحت تاثیر قرار می گیرد و فضای کسب و کارها متناسب با تغییرات و پیچیدگی های گوناگون، مشمول ریسک های مختلفی می شود. سالهای سال است که کشور ما با ریسک های سیاسی، غیرسیاسی و عدم ثبات و آرامش رو به رو است. به هر حال حقیقت این است که یکی از برترین روشها برای کنترل ریسک و جلب نظر سرمایه گذاران برای رونق سرمایه گذاری، همین کاهش عوامل ریسک زا است. تا زمانی که در حوزه هایی که ناترازی داریم، سرمایه گذاری گسترده انجام نشود، رشد و توسعه اقتصادی کشور نیز معطل خواهد ماند. بخش مهمی از سرمایه گذاری هایی که نیاز داریم با هدف جایگزین شدن برای زیرساخت های صنایع از دور خارج شده و مستهلک است. همچنین سرمایه گذاری هایی برای تامین نیاز مصرفی مردم نیاز داریم تا محرک های رشد اقتصادی را توسعه داده و پیشرفت کنیم. »
وی افزود: «بنابراین کاهش سیستماتیک و غیرسیستماتیک سرمایه گذاری در کشور، اثراتی مخرب بر بازار سرمایه و ناترازی ها دارد. درست است که سرمایه گذاری، نیازمند کاهش ریسک است اما نیازمند افزایش بازده، متناسب با تورم و نرخ هزینه فرصت و ریسک است. بنابراین نرخ بازدهی مورد انتظار سرمایه گذار نیز یک پاشنه آشیل جدی است و تا زمانی که ریسک و نرخ بازدهی مناسب تامین نشود، بحث جریان سرمایه گذاری به درستی شکل نمی گیرد و نقدینگی نیز جذب نخواهد شد. سالهای سال است که اقتصاد کشور درگیر این بیماری شده که نمی تواند سرمایه گذاری مناسب را دریافت کند. همه این موارد به چه دلیل است؟ از یک سو سیاست گذاری های اقتصادی و سیاسی ما با تنش درآمیخته است و سرمایه گذاران فرصت سرمایه گذاری را از دست داده و از سوی دیگر بازار سرمایه نیز سالهای سال تحت تاثیر بلاتکلیفی ها و ابهامات قرار داشته و رونق مورد نیاز خود را تجربه نکرده است.»
اقتصاد ما درگیر تصمیم گیری های کوتاه مدت و پوپولیستی است
این کارشناس و فعال بازار سرمایه در ادامه گفت: «متاسفانه اقتصاد ما طی سالهای اخیر مدام با تصمیمات پوپولیستی با اثرات کوتاه مدت اقتصادی رو به رو شده ایم. این بسته های سیاستی موقتی و مسکن وار نمی توانند راه حلی موثر برای مشکلات اقتصاد، تورم، کسری بودجه، ناترازی، سیاست های پولی، سیاست های ارزی و البته مشکلات بازار سرمایه داشته باشند. اگر به دنبال ایجاد تحول در بازار سرمایه و رها شدن این بازار از آشفتگی های سیاسی می گردیم باید به این فکر کنیم که راه حل های مقطعی و سلیقه ای جواب نمی دهد. اگر نمی خواهیم با هر خبر، توییت، پیام سیاسی، بازار سرمایه دستخوش تنزل نشود، باید بدانیم که بازار سرمایه به تنهایی نمی تواند مشکلات را حل کند یا راه حلی اختراع کند. حل مشکلات بازار سرمایه، به یک محیط درست و هدفمند اقتصادی نیاز دارد که ثبات و آرامش قابل قبولی داشته باشد. »
وی افزود: «یک بازار باثبات است که می تواند سرمایه های کافی جذب کند و سرمایه گذاران را به حضور در آن تشویق کند. بازار سرمایه ما کم توان است و از توسعه یافتگی قابل قبولی برخوردار نیست. همین موضوع نیز باعث شده بازار ما نه تنها کمکی به سایر بخش های اقتصادی نکند، بلکه ماموریت ها و رسالت های معوقه متعددی نیز داشته باشد. وقتی این سوال مطرح می شود که چرا حال بازار سرمایه ما خوب نیست و هیچوقت نمی تواند آنطور که انتظار می رود عمل کند، می توان این پاسخ را داد که اصلا هیچ یک از بخش های اقتصاد ما راه حل جدی و قابل قبولی را کسب نکرده است و در نتیجه هر روز بلاتکلیفی ما عمیق تر می شود. تنها راه حل موجود این است که ثبات و آرامش سیاسی به کشور بازگشته و سیاست گذاری های اقتصادی، اصلاحات ساختارها و سایر اقدامات مبتنی بر بازسازی اقتصادی اجرایی شوند. ما نمی توانیم وضعیت سیاسی کشور را از وضعیت بازار سرمایه جدا کنیم و بعد بازار را تحلیل کنیم. حقیقت همین است که میبینیم. بازار سرمایه از سیاست مجزا نیست. »
