استرس و هر آنچه که باید درباره آن بدانید!

استرس واکنشی طبیعی و بیولوژیکی بدن در مواجهه با تهدید یا چالش است. در چنین شرایطی، بدن وارد فاز جنگ یا گریز می‌شود که طی آن هورمون‌هایی نظیر آدرنالین و کورتیزول ترشح می‌شوند.

آیا استرس همیشه مضر است؟

خیر. استرس می‌تواند در شرایطی مانند نجات از تصادف یا مدیریت بحران، مفید باشد. اما استرس مزمن یا شدید و طولانی‌مدت تأثیرات جسمی و روانی منفی دارد.

انواع استرس

1. استرس حاد: کوتاه‌مدت و رایج؛ واکنش سریع به چالش‌ها.

2. استرس حاد اپیزودیک: تکرار استرس حاد؛ اغلب در افراد با نگرانی مداوم دیده می‌شود.

3. استرس مزمن: طولانی‌مدت و خطرناک؛ ممکن است منجر به افسردگی، بیماری‌های قلبی و فشار خون بالا شود.

علل شایع استرس

• بیماری‌های مزمن

• بلایای طبیعی یا انسانی

• فقر، بی‌خانمانی

• مشکلات خانوادگی مانند طلاق یا خشونت

• شغل‌های پُرتنش یا بدون علاقه

• مراقبت از بیمار ناتوان

• عدم تعادل بین کار و زندگی

علائم استرس

• سردردهای مزمن

• مشکلات گوارشی (مثل زخم معده)

• چاقی یا لاغری شدید

• پرخوری یا کم‌خوری عصبی

• مشکل در تمرکز و تصمیم‌گیری

• مشکلات پوستی مانند آکنه، اگزما، ریزش مو

• اختلال در خواب، قاعدگی، میل جنسی

• خستگی مفرط

استرس ناشی از کار

مواردی مانند نداشتن اختیار، اجبار به انجام کارهای بی‌علاقه، مشاجره با همکاران یا مسئولیت‌های سنگین در برخی شغل‌ها می‌تواند منجر به استرس شغلی شود.

استرس و اضطراب؛ تفاوت‌ها

• استرس = پاسخ به عامل بیرونی

• اضطراب = نگرانی یا ترس مداوم، حتی بدون عامل واضح
  اضطراب می‌تواند از استرس مزمن ناشی شود و اگر درمان نشود، سلامت روانی و جسمی را تهدید می‌کند.

مدیریت استرس

• شناسایی عوامل استرس‌زا

• حذف یا کنترل آنها در حد امکان

• مراجعه به روانشناس یا مشاور

• تمرینات آرام‌سازی مانند مدیتیشن، تنفس عمیق

• ورزش منظم، خواب کافی، تغذیه سالم

• ایجاد تعادل بین کار و زندگی