وقتی جنین در شکم مادر سکوت می‌کند؛ علت کم‌تحرکی جنین و زمان هشداردهنده برای والدین
حرکات جنین معمولاً بین هفته‌های 18 تا 25 بارداری آغاز می‌شود و در ابتدا به صورت ضربه‌های خفیف و نامنظم احساس می‌گردد. با پیشرفت بارداری و رشد جنین، این حرکات قوی‌تر و منظم‌تر می‌شوند و مادر باید الگوی مشخصی از آن‌ها را بشناسد. هرچند در سه ماهه دوم و اوایل سه ماهه سوم، بی‌نظمی در حرکت‌ها طبیعی است، اما پس از هفته 28 توصیه می‌شود مادران به صورت روزانه تعداد حرکات جنین را بشمارند تا از سلامت او اطمینان حاصل کنند.
دلایل کاهش حرکات جنین متنوع است و همیشه نشانه مشکل جدی نیست. خوابیدن جنین، حالت قرارگیری او در رحم، استرس مادر یا مصرف برخی داروها می‌تواند باعث کاهش موقت فعالیت جنین شود. اما اگر کم‌تحرکی به صورت مداوم ادامه یابد، ممکن است نشانه مشکلاتی مانند کاهش جریان خون جفت، پیچ خوردگی بند ناف، ناهنجاری‌های رشد یا حتی مرگ داخل رحمی باشد که نیازمند بررسی فوری پزشکی است.
زمانی که مادر پس از هفته 28 بارداری متوجه کاهش چشمگیر حرکات جنین شود یا بیش از 24 ساعت هیچ حرکتی احساس نکند، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کند. یک معیار کلی این است که در عرض دو ساعت حداقل 10 حرکت جنین حس شود. همچنین اگر کاهش حرکت همراه با علائمی مانند خونریزی واژینال، درد شکمی یا کاهش رشد شکم باشد، پیگیری سریع‌تر ضرورت دارد.
برای بررسی حرکات جنین در منزل، مادر می‌تواند پس از صرف غذا به پهلوی چپ دراز بکشد و در مدت دو ساعت تعداد حرکات را ثبت کند. نوشیدن مایعات شیرین یا سرد نیز می‌تواند جنین را تحریک به حرکت کند. در صورت عدم احساس حرکت، انجام سونوگرافی، تست NST یا سونوگرافی داپلر به پزشک کمک می‌کند تا وضعیت سلامت جنین را ارزیابی کند.
سونوگرافی نقش کلیدی در بررسی سلامت جنین دارد و پزشک می‌تواند با آن وضعیت جفت، بند ناف و مایع آمنیوتیک را بررسی کند. تست NST نیز ضربان قلب جنین و واکنش‌های او را اندازه‌گیری می‌کند و در مواردی تست بیوفیزیکال پروفایل (BPP) که ترکیبی از سونوگرافی و NST است، برای بررسی چند شاخص حیاتی جنین به کار می‌رود.
اگر مادر کاهش حرکات جنین را تجربه کند، باید بلافاصله به پهلوی چپ دراز بکشد و حرکات را بشمارد، مایعات شیرین یا خنک مصرف کند و در صورت ادامه کاهش حرکات بدون تأخیر به پزشک یا اورژانس مراجعه نماید. تأخیر در پیگیری می‌تواند سلامت و حتی جان جنین را به خطر بیندازد.
در نهایت، حرکات جنین نه تنها تجربه‌ای شگفت‌انگیز برای مادر است، بلکه شاخصی حیاتی از سلامت جنین محسوب می‌شود. کم‌تحرکی یا بی‌تحرکی جنین همیشه به معنای خطر نیست، اما باید با دقت و آگاهی بررسی شود تا در صورت وجود مشکل، اقدامات لازم به موقع انجام شود. مادران باید با شناخت الگوی حرکات طبیعی جنین خود، هر گونه تغییر را جدی بگیرند و در صورت لزوم از کمک‌های پزشکی بهره‌مند شوند.
