۵ علامت پنهان که نشان می‌دهد روده‌تان در خطر است؛ سیگنال‌هایی که نباید نادیده بگیرید
بسیاری از ما گاهی احساس نفخ، سنگینی شکم یا تغییرات عجیب در اجابت مزاج را تجربه می‌کنیم و معمولاً این علائم را به استرس یا تغذیه نامناسب ربط می‌دهیم. اما این نشانه‌ها ممکن است پیام فوری از سمت روده باشند که نباید نادیده گرفته شوند. سلامت روده تنها به گوارش محدود نمی‌شود؛ بلکه انرژی، پوست و حتی خلق‌وخو را تحت تاثیر قرار می‌دهد. به همین دلیل، متخصصان روده را «مغز دوم» بدن می‌دانند.
دکتر شوبهام واتسیا، فوق تخصص گوارش و کبد در بیمارستان فورتیس دهلی، پنج نشانه مهم را معرفی کرده که به گفته او نشان‌دهنده نیاز فوری روده به مراقبت است:
۱. نفخ و گاز مکرر
نفخ بعد از یک وعده سنگین طبیعی است، اما اگر بیشتر روزهای هفته با نفخ یا گاز شکم مواجه هستید، این می‌تواند نشانه التهاب روده، عدم تحمل غذایی یا رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک باشد. دکتر واتسیا توضیح می‌دهد:
«نفخ مکرر می‌تواند نشانه التهاب روده، عدم تحمل غذایی یا حتی رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده کوچک باشد.»
در صورت تداوم این وضعیت، انجام آزمایش‌هایی مانند تست تنفسی یا آنالیز مدفوع توصیه می‌شود.
۲. تغییر در الگوی اجابت مزاج
الگوی دفع روزانه یکی از بهترین شاخص‌های سلامت روده است. یبوست، اسهال، وجود مخاط یا غذای هضم‌نشده در مدفوع، همگی می‌توانند نشانه برهم خوردن تعادل باکتری‌های روده باشند. دکتر واتسیا هشدار می‌دهد:
«یبوست، اسهال، وجود مخاط یا غذای هضم‌نشده در مدفوع نشان می‌دهند که تعادل باکتری‌های روده به‌هم خورده است.»
تغییرات پایدار در اجابت مزاج ممکن است اولین علامت بیماری‌هایی مانند کرون، کولیت اولسراتیو یا سلیاک باشد.
۳. خستگی ذهنی و بی‌انرژی بودن
اگر با وجود خواب کافی همچنان احساس خستگی یا کندذهنی دارید، ممکن است روده شما نقش داشته باشد. دکتر واتسیا معتقد است:
«وقتی دیواره روده ملتهب یا نشت‌دار (leaky gut) می‌شود، سموم وارد جریان خون شده و باعث التهاب مزمن و خفیف می‌شوند.»
این وضعیت می‌تواند تمرکز، خلق‌وخو و سطح انرژی را تحت تاثیر قرار دهد. در این شرایط، بررسی سطح ویتامین B12، آهن و منیزیم اهمیت دارد.
۴. مشکلات پوستی ماندگار
اگر با وجود استفاده از محصولات پوستی مختلف، مشکلاتی مانند آکنه، اگزما یا روزاسه همچنان باقی است، ریشه مشکل می‌تواند در روده باشد. دکتر واتسیا می‌گوید:
«رابطه‌ای مستقیم به نام محور روده–پوست وجود دارد. اختلال در میکروبیوم روده می‌تواند باعث شعله‌ور شدن بیماری‌های پوستی شود.»
اصلاح رژیم غذایی و سلامت روده می‌تواند به بهبود پوست کمک کند.
۵. نوسانات وزن و ولع شدید به خوراکی‌ها
تغییرات ناگهانی وزن یا هوس شدید به خوراکی‌های شیرین، می‌تواند به دلیل عدم تعادل باکتری‌های روده باشد. دکتر واتسیا توضیح می‌دهد:
«برخی باکتری‌ها از قند تغذیه می‌کنند و حتی می‌توانند شما را وادار به هوس خوردن قند کنند!»
روده ناسالم ممکن است به سوءجذب مواد مغذی یا مقاومت به انسولین منجر شود که هر دو روی وزن تاثیرگذارند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر این نشانه‌ها بیش از چند هفته ادامه داشتند و با تغییر سبک زندگی بهبود نیافتند، مراجعه به متخصص گوارش ضروری است. دکتر واتسیا می‌گوید:
«ما معمولاً آزمایش‌هایی مثل آندوسکوپی، تحلیل میکروبیوم روده یا آنالیز مدفوع را برای یافتن علت اصلی انجام می‌دهیم.»
درمان ممکن است شامل تغییر رژیم غذایی، مصرف پروبیوتیک‌ها، آنزیم‌های گوارشی یا داروهای خاص باشد.
این پنج علامت پنهان را جدی بگیرید؛ سلامت روده، کلید سلامت کلی بدن است.
