سنگ کلیه و علت تشکیل آن چیست ؟ ؛ علائم شایع سنگ کلیه

سنگ کلیه که به شکل رسوبات سخت و بلوری از مواد معدنی و نمکها در کلیهها شکل میگیرد، این روزها به یک معضل سلامت مهم در جامعه ما تبدیل شده است. سید محمد حسینینیا، متخصص اورولوژی، در گفتگو با همشهری آنلاین به تشریح علت افزایش بروز این بیماری پرداخت و گفت: «سنگ کلیه به رسوبات سختی از مواد معدنی و نمکها گفته میشود که درون کلیهها شکل میگیرند. شایعترین نوع آن سنگهای کلسیمی هستند.» وی افزود که سبک زندگی کمتحرک، نوشیدن ناکافی آب، رژیم غذایی پرنمک و پرپروتئین، و حتی گرمای هوا از عوامل اصلی افزایش شیوع این بیماری در سالهای اخیر هستند.
علائم هشداردهندهای که نباید نادیده بگیرید
درد ناگهانی و شدید در پهلو یا کمر، یکی از اولین نشانههای سنگ کلیه است که ممکن است تا کشاله ران هم تیر بکشد. حسینینیا میگوید: «این درد گاهی با تهوع، استفراغ، خون در ادرار یا سوزش ادرار همراه است و بسته به محل قرارگیری سنگ، علائم متفاوتی بروز میکند.» وی تاکید میکند که سنگهای بزرگ ممکن است بدون علائم واضح کلیه را تخریب کنند و حتی در برخی موارد، سنگهای کوچک دردهای شدیدی ایجاد میکنند. این موضوع اهمیت معاینات دورهای را دوچندان میکند چرا که گاهی سنگ کلیه به طور اتفاقی در سونوگرافی کشف میشود.
تغذیه؛ عامل کلیدی در پیشگیری یا تشدید بیماری
در پاسخ به این پرسش که نقش تغذیه در تشکیل سنگ کلیه چقدر است، متخصص اورولوژی تصریح کرد: «قطعاً تغذیه تاثیر مستقیم دارد. کمآبی بدن، مصرف بالای نمک، نوشابههای کولا، پروتئین حیوانی و اسفناج در برخی افراد ریسک ابتلا را افزایش میدهد.» وی توصیه میکند که برای پیشگیری، روزانه بین ۲ تا ۲.۵ لیتر آب مصرف شود و از خوردن گوشت قرمز، نمک زیاد و مواد غذایی فرآوریشده پرهیز گردد.
چه کسانی بیشتر در معرض خطرند؟
افرادی که سابقه خانوادگی سنگ کلیه دارند یا دچار اختلالات متابولیک مانند پرکاری پاراتیروئید هستند، به همراه کسانی که در مناطق گرم زندگی میکنند یا تحرک کمی دارند و مایعات کافی نمینوشند، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. همچنین کسانی که رژیمهای سخت کاهش وزن را دنبال میکنند نیز باید هوشیار باشند.
راهکارهای درمانی؛ از مایعات تا جراحی
درمان سنگ کلیه به فاکتورهایی مانند اندازه، نوع و محل سنگ بستگی دارد. حسینینیا توضیح داد: «سنگهای کوچک معمولاً با مصرف مایعات زیاد، دارو و صبر دفع میشوند. اما سنگهای بزرگتر نیاز به روشهای تخصصیتری مثل سنگشکنی بروناندامی (ESWL)، یورتروسکوپی یا حتی جراحی دارند.»
