نکات مراقبت از وسایل برقی هنگام قطع برق
قطع ناگهانی جریان برق، یکی از معضلاتی است که بیشتر مردم و حتی شرکت‌ها با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. اکثر لوازم خانگی بر اساس ولتاژ ثابت و پایدار ساخته شده‌اند و کوچک‌ترین نوسان یا قطع غیرمنتظره برق می‌تواند در عملکرد آنها اختلال ایجاد کند یا حتی به طور کلی آن را از کار بیندازد. برخورد ناگهانی برق با وسایلی مثل یخچال فریزر، تلویزیون، لپ‌تاپ، کولر گازی و ماشین لباسشویی، به دلیل حساسیت مدارهای داخلی آنها، نتایج جبران‌ناپذیری به دنبال دارد.
محافظ برق؛ سپر دفاعی مطمئن
یکی از ابتدایی‌ترین و البته ضروری‌ترین راهکارها، بهره‌گیری از محافظ برق استاندارد است. این دستگاه‌ها می‌توانند در هنگام افت یا افزایش ناگهانی ولتاژ، برق ورودی به وسایل حساس را قطع کنند و مانع آسیب دیدگی شوند. نکته مهم در انتخاب محافظ برق، تناسب توان محافظ با وسیله، داشتن استانداردهای ملی و گارانتی معتبر و وجود تایمر تاخیر در وصل مجدد جریان است. برای نمونه، یخچال به محافظی با تاخیر ۳ تا ۵ دقیقه نیاز دارد تا بعد از قطع و وصل مجدد برق، کمپرسور تحت فشار ناگهانی قرار نگیرد.
جدا کردن وسایل برقی در زمان قطعی؛ جان بی‌دردسر تجهیزات
در زمان خاموشی برق، بهتر است دستگاه‌های حساس به طور دستی خاموش یا حتی از پریز جدا شوند. بازگشت ناگهانی برق با افزایش لحظه‌ای ولتاژ، می‌تواند دستگاه‌های روشن را بسوزاند. دستگاه‌هایی مانند کامپیوتر، لپ‌تاپ، تلویزیون، کنسول بازی و کولر گازی از جمله تجهیزاتی هستند که جداسازی آنها در زمان قطعی برق بسیار حیاتی است.
سیم‌کشی و تابلو برق؛ نقطه ضعف ساختمان‌های قدیمی
هر چقدر هم محافظ برق به‌روز و استاندارد باشد، اگر سیستم سیم‌کشی داخلی ساختمان دچار پوسیدگی یا نقص باشد، نمی‌تواند عملکرد مطلوبی ارائه دهد. بنابراین بازبینی وضعیت سیم‌کشی، بررسی تابلو برق و استفاده از فیوزهای مینیاتوری و عایق‌بندی صحیح تابلو، بخش مهمی از اقدامات پیشگیرانه است. همچنین بهتر است فیوزهای جداگانه برای هر گروه از لوازم برقی در نظر گرفته شود تا در مواقع بروز مشکل، آسیبی به کل سیستم وارد نشود.
یو پی اس؛ یار کمکی تجهیزات حساس
برای دستگاه‌هایی که نیاز به برق بدون وقفه دارند، استفاده از UPS الزامی است. این تجهیزات باید باتری با کیفیت بالا، ظرفیت مناسب و قابلیت تنظیم دقیق ولتاژ خروجی داشته باشند. این کار در محیط‌های اداری و همانطور که گفته شد، در خانه‌هایی که کامپیوتر یا سیستم‌های دوربین امنیتی دارند، از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار است. از دست رفتن داده‌ها یا آسیب به سرورها، عواقب عدم استفاده از UPS است.
آموزش خانواده؛ نقش کلیدی در پیشگیری از آسیب
افراد خانواده باید با اقدامات لازم هنگام خاموشی برق آشنا باشند. یادداشت نکات مهم در محل‌هایی قابل مشاهده مانند جداسازی وسایل پرمصرف از برق و پرهیز از باز گذاشتن در یخچال در خاموشی، کمک می‌کند تا همه اعضا به موقع واکنش نشان داده و خطر آسیب به تجهیزات را به حداقل برسانند.
روشن کردن وسایل بعد از برگشت برق؛ رعایت فاصله زمانی
یکی از اشتباهات پرهزینه روشن کردن هم‌زمان چند وسیله برقی بعد از بازگشت برق است. این کار باعث افزایش ناگهانی بار الکتریکی شده و احتمال آسیب دیدن یا دوباره قطع شدن برق را بالا می‌برد. بهتر است ابتدا وسایل حیاتی مثل یخچال روشن شوند و پس از ۲ تا ۳ دقیقه هر وسیله دیگر به ترتیب روشن شود.
محافظ برق را فراموش نکنید؛ مراقبت دوره‌ای ضروری است
محافظ برق هم مثل هر وسیله دیگری نیاز به بازبینی و تعویض دوره‌ای دارد. به طور معمول هر ۲ تا ۳ سال یک بار باید عملکرد آن بررسی شود؛ زیرا نشانه‌هایی مثل صدای غیرعادی، گرم شدن بیش‌ازحد بدنه، تاخیر در اتصال مجدد و بوی سوختگی می‌تواند خبر از خرابی محافظ دهد.
اگر قصد دارید در برخورد با قطع برق به وسایل‌تان اهمیت دهید و بحران‌های مالی ناشی از خراب شدن تجهیزات پرهزینه را کاهش دهید، به‌کارگیری این نکات ساده را در اولویت قرار دهید. حفظ سلامت وسایل برقی به مفهوم صرفه‌جویی در هزینه‌ها و ایجاد ایمنی بیشتر در منزل و محل کارتان است. با دانستن و اعمال این اصول، هنگام قطع و وصل برق با آرامش و اطمینان بیشتری روبرو خواهید شد.